Cách kiểm tra chất lượng thép xây dựng chính xác nhất
Trong xây dựng, thép giữ vai trò “xương sống” quyết định độ vững chắc và tuổi thọ của công trình. Chính vì vậy, việc lựa chọn và kiểm tra chất lượng thép trước khi đưa vào sử dụng là điều vô cùng quan trọng. Vậy cách kiểm tra chất lượng thép xây dựng như thế nào để đảm bảo an toàn và hiệu quả? Bài viết sau, Sơn Hà SSP sẽ hướng dẫn chi tiết các tiêu chí, phương pháp kiểm tra cũng như cách phân biệt thép đạt chuẩn với thép kém chất lượng.
1. Các tiêu chí đánh giá chất lượng thép xây dựng
Tiêu chí đánh giá chất lượng thép thường gồm: Kích thước thép, xuất xứ và tiêu chuẩn chất lượng của thép.
1.1. Đường kính thép
Một trong những tiêu chí quan trọng hàng đầu khi kiểm tra chất lượng thép xây dựng chính là đường kính. Thép đạt chuẩn phải có đường kính đúng như thông số kỹ thuật được công bố. Nếu đường kính nhỏ hơn quy định, khả năng chịu lực của thép sẽ bị giảm đáng kể, kéo theo nguy cơ công trình nhanh xuống cấp hoặc thậm chí mất an toàn trong quá trình sử dụng.
Trong thực tế, không ít đơn vị sản xuất vì lợi nhuận mà cố tình giảm bớt nguyên liệu, sản xuất thép có kích thước nhỏ hơn so với tiêu chuẩn, thậm chí làm nhái thương hiệu uy tín. Điều này gây ra nhiều hệ lụy, từ việc công trình không đảm bảo tuổi thọ, dễ nứt gãy, cho đến nguy cơ sập đổ gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Do đó, khi chọn thép xây dựng, bạn cần đo chính xác đường kính và đối chiếu với tiêu chuẩn nhà sản xuất. Ngoài ra, nên tham khảo bảng đơn trọng để chắc chắn rằng sản phẩm đáp ứng đúng quy cách, tránh mua phải thép “non” hay thép kém chất lượng.
Đường kính thép là yếu tố quan cần quan tâm đầu tiên
1.2. Tiêu chuẩn của thép
Bên cạnh yếu tố đường kính, một tiêu chí quan trọng khác để đánh giá chất lượng thép xây dựng chính là tiêu chuẩn của thép. Mỗi quốc gia và khu vực đều có hệ thống tiêu chuẩn riêng, nhưng nhìn chung đều nhằm đảm bảo thép đạt các yêu cầu về cơ tính (độ bền, khả năng chịu kéo, nén, uốn) và thành phần hóa học của nó. Việc tuân thủ tiêu chuẩn không chỉ giúp công trình an toàn hơn mà còn tạo ra sự đồng bộ trong thiết kế và thi công.
Một số tiêu chuẩn phổ biến trong kiểm định chất lượng thép:
- ASTM A615/A615M (Hoa Kỳ): Tiêu chuẩn của Mỹ, áp dụng rộng rãi trong các công trình hiện đại, yêu cầu cao về độ bền và tính ổn định.
- TCVN 1651 – 2018 (Việt Nam): Tiêu chuẩn quốc gia quy định cụ thể về thép cốt bê tông, giúp đảm bảo thép sản xuất và lưu hành trong nước đáp ứng yêu cầu về cơ học và hóa học.
Việc lựa chọn thép theo tiêu chuẩn nào phụ thuộc vào mục đích sử dụng và yêu cầu kỹ thuật của từng công trình. Với công trình dân dụng thông thường, thép đạt chuẩn TCVN là đủ. Nhưng với các dự án lớn như cầu đường, cao ốc, bạn nên ưu tiên thép theo ASTM, JIS để đảm bảo độ bền vững tối đa.
1.3. Nhãn, tem mác rõ ràng
Một trong những dấu hiệu quan trọng giúp nhận biết chất lượng thép chính là tem và nhãn mác đi kèm sản phẩm. Tem mác không chỉ thể hiện nguồn gốc xuất xứ mà còn chứng minh sản phẩm có được sản xuất từ những nhà máy, thương hiệu uy tín hay không. Đây là yếu tố giúp người mua dễ dàng phân biệt giữa thép đạt chuẩn và thép kém chất lượng, hàng giả, hàng trôi nổi trên thị trường.
Thông thường, trên nhãn mác thép chính hãng sẽ có đầy đủ các thông tin:
- Tên thương hiệu và logo nhà sản xuất
- Ký hiệu mác thép, tiêu chuẩn sản xuất áp dụng: ví dụ TCVN, ASTM, JIS…
- Quy cách sản phẩm: đường kính, chiều dài, trọng lượng
- Số lô sản xuất hoặc ngày sản xuất
Việc thiếu tem, nhãn hoặc tem mác bị in mờ, sai chính tả, thiếu thông tin quan trọng thường là dấu hiệu cho thấy thép không rõ nguồn gốc, tiềm ẩn nguy cơ kém chất lượng.
Xác định thép chất lượng qua nhãn, tem đi kèm
2. Các cách kiểm tra chất lượng thép xây dựng
2.1. Dựa theo màu sắc thép
Quan sát màu sắc là một trong những phương pháp nhanh chóng và trực quan nhất để nhận biết chất lượng thép xây dựng.
- Đối với thép đạt chuẩn: Thông thường có màu ghi xám hoặc xanh đen nhạt, bề mặt sáng bóng, đồng đều, không bị rỗ, không có vết nứt hoặc bong tróc. Lớp ngoài cùng khá mịn, khi nhìn kỹ sẽ thấy ánh kim loại sáng. Đây là dấu hiệu của quy trình sản xuất đạt chuẩn, thành phần hóa học cân đối và khả năng chống oxy hóa tốt.
- Đối với thép kém chất lượng: Thường có màu xanh đậm, sẫm hoặc không đồng đều. Bề mặt dễ bị gỉ sét, xuất hiện mảng loang lổ sau một thời gian ngắn tiếp xúc với môi trường. Điều này chứng tỏ thép có hàm lượng tạp chất cao, khả năng chống ăn mòn kém, độ bền không đảm bảo.
Nên mua thép có màu ghi xám hoặc xanh đen nhạt
Người có kinh nghiệm trong ngành xây dựng thường chỉ cần quan sát màu sắc, độ bóng và sự đồng đều trên bề mặt là có thể phân biệt đâu là thép chất lượng và đâu là thép kém chất lượng. Với người không chuyên, việc này có thể khó hơn, vì vậy nên kết hợp thêm các phương pháp khác như kiểm tra thông tin in trên thép, tem nhãn, hay đo trọng lượng thực tế để có đánh giá chính xác.
Ngoài ra, bạn cũng có thể thử nghiệm nhỏ: dùng vật sắc gõ nhẹ vào thanh thép. Thép đạt chuẩn sẽ cho âm thanh vang, dứt khoát; trong khi thép kém chất lượng thường cho tiếng trầm, đục do cấu trúc kim loại không chắc chắn.
2.2. Kiểm tra nội dung in trên thép
Trên mỗi thanh thép đạt chuẩn đều được dập nổi hoặc in chìm các thông số như đường kính, mác thép, tên thương hiệu. Nội dung rõ nét, đồng đều chứng tỏ sản phẩm chính hãng. Nếu chữ in mờ, lệch hoặc không đồng nhất, người tiêu dùng cần cảnh giác.
Kiểm tra nội dung in trên thép
2.3. Kiểm tra qua tem mác sản phẩm
Ngoài dấu dập trên thanh thép, tem nhãn đi kèm cũng là cơ sở quan trọng. Thép chất lượng cao có tem mác in đầy đủ thông tin, mã lô hàng và chứng chỉ xuất xưởng.
3. Cách phân biệt thép kém chất lượng
Trên thị trường hiện nay, ngoài các sản phẩm chính hãng đạt chuẩn, còn tồn tại nhiều loại thép giả, thép “non” hoặc thép kém chất lượng. Việc sử dụng những loại thép này không chỉ ảnh hưởng đến độ bền mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho công trình. Dưới đây là những đặc điểm thường gặp để bạn có thể dễ dàng phân biệt:
- Khối lượng không đạt chuẩn: Thép đạt chuẩn luôn có trọng lượng và kích thước phù hợp với tiêu chuẩn công bố. Với thép giả hoặc thép “rút ruột”, khối lượng thường nhẹ hơn, đường kính nhỏ hơn, đơn trọng thấp hơn mức quy định. Điều này khiến khả năng chịu lực giảm đi đáng kể, dễ dẫn đến nứt, gãy trong quá trình thi công hoặc khi công trình đi vào sử dụng.
- Bề mặt không đồng đều: Một dấu hiệu rõ ràng để nhận biết thép kém chất lượng là bề mặt cong vênh, có vết rỗ, nứt hoặc bong tróc. Các đường gân trên thép vằn thường không sắc nét, chiều cao gân thấp và không đồng đều. Ngược lại, thép đạt chuẩn luôn có bề mặt mịn, gân nổi rõ và sắc cạnh, tạo độ bám chắc khi liên kết với bê tông.
- Màu sắc không thống nhất: Thép tốt thường có màu ghi xám hoặc xanh đen nhạt, bề mặt sáng bóng và đồng đều. Trong khi đó, thép kém chất lượng lại có màu xanh đậm, loang lổ, thậm chí bị gỉ sét khi để ngoài trời trong thời gian ngắn. Đây là dấu hiệu cho thấy thành phần hóa học không chuẩn, dễ bị oxy hóa.
- Không có chứng chỉ chất lượng: Nhà sản xuất uy tín luôn cung cấp chứng chỉ CO, CQ (chứng nhận xuất xứ và chất lượng). Nếu không có, cần xem xét kỹ trước khi mua.
Việc nắm rõ cách kiểm tra chất lượng thép xây dựng không chỉ giúp người tiêu dùng lựa chọn đúng vật liệu đạt chuẩn, mà còn đảm bảo sự an toàn, bền vững cho công trình. Khi mua thép, hãy ưu tiên những thương hiệu uy tín, sản phẩm có nhãn mác rõ ràng và tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng quốc gia hoặc quốc tế. Một lựa chọn đúng đắn ngay từ đầu sẽ giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa, bảo trì và mang lại sự yên tâm lâu dài cho công trình
>> CÁC BÀI LIÊN QUAN
