Thụ động hoá inox là gì? Lợi ích của tự động hoá inox
Crom có trong inox khi tiếp xúc với oxy sẽ phản ứng và tạo thành một lớp oxit crom mỏng trên bề mặt, đây là lớp “áo giáp” tạo nên khả năng chống ăn mòn tự nhiên của inox. Tuy nhiên, quá trình sản xuất hoặc hàn có thể làm tổn hại lớp bảo vệ khiến inox dễ bị ăn mòn. Thụ động hóa là kỹ thuật tái tạo lớp oxit crom này. Vậy, phương pháp thụ động hóa inox là gì, hãy tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
1. Thụ động hoá inox là gì?
Thụ động hóa inox là quá trình xử lý bề mặt giúp củng cố lớp oxit crom bảo vệ, tăng khả năng chống ăn mòn và kéo dài tuổi thọ của inox. Bằng cách loại bỏ tạp chất và tái tạo lớp oxit Crom, phương pháp này giúp bề mặt inox luôn sáng bóng, bền bỉ trước các tác động của môi trường như nước, không khí và hóa chất.

Quá trình thụ động hóa inox tạo lớp oxit crom bảo vệ ăn mòn
Quá trình thụ động hóa đặc biệt quan trọng trong các lĩnh vực đòi hỏi tiêu chuẩn khắt khe về độ bền và an toàn như y tế, thực phẩm, xây dựng và hàng hải. Nhờ đó, inox không chỉ duy trì được chất lượng mà còn đảm bảo hiệu suất sử dụng lâu dài, giảm chi phí bảo trì và nâng cao tính thẩm mỹ.
2. Các phương pháp thụ động hoá inox hiện nay
Hiện nay, có nhiều phương pháp khác nhau để thụ động hoá inox, phổ biến nhất bao gồm:
2.1. Thụ động hóa inox tự nhiên
Inox có khả năng tự thụ động hóa khi tiếp xúc với không khí nhờ Crom phản ứng với oxy, tạo thành lớp oxit bảo vệ bề mặt. Tuy nhiên, quá trình này diễn ra chậm, dễ bị gián đoạn và lớp oxit hình thành có thể không đồng đều, khiến inox không đạt được khả năng chống ăn mòn tối ưu.

Lớp oxit crom không đồng đều khiến giảm khả năng ăn mòn của inox
Trong môi trường công nghiệp, phương pháp này ít được sử dụng do không đảm bảo độ bền và tính nhất quán trên toàn bộ bề mặt inox. Thay vào đó, các phương pháp thụ động hóa bằng hóa chất hoặc điện hóa được áp dụng nhiều hơn, tái tạo màng đồng đều hơn để phù hợp với các yêu cầu kỹ thuật khắt khe.
2.2. Thụ động hóa inox bằng axit nitric (HNO₃)
Đây là phương pháp truyền thống, sử dụng dung dịch axit nitric (HNO3) để loại bỏ tạp chất trên bề mặt inox. Sau đó, một lớp oxit crom mới, đồng đều và bền vững được hình thành.
Quy trình thực hiện thụ động hóa inox bằng Axit nitric như sau:
- Bước 1: Chuẩn bị bề mặt:
– Làm sạch cơ học: Loại bỏ dầu mỡ, bụi bẩn, mạt hàn và tạp chất bằng phương pháp chà nhám, đánh bóng, phun cát hoặc dung môi tẩy rửa chuyên dụng.
– Rửa sạch: Sử dụng nước sạch để loại bỏ hoàn toàn chất tẩy rửa và tạp chất còn sót lại.
- Bước 2: Ngâm axit:
– Chọn dung dịch axit: Thường dùng axit nitric (HNO₃) nồng độ 20-50% hoặc axit citric (an toàn hơn).
– Điều chỉnh nhiệt độ: Giữ dung dịch trong khoảng 40-60°C để đẩy nhanh quá trình.
– Ngâm: Dao động từ 20 phút đến 1 giờ, tùy loại inox, nồng độ axit và nhiệt độ.
– Kiểm tra định kỳ: Theo dõi bề mặt inox để đảm bảo quá trình diễn ra đồng đều, tránh ăn mòn quá mức.
- Bước 3: Rửa sạch sau khi ngâm axit:
– Rửa nước lạnh: Loại bỏ axit còn sót lại bằng nước sạch.
– Trung hòa: Nếu dùng axit nitric, có thể rửa lại bằng dung dịch kiềm nhẹ (như natri bicarbonate).
– Rửa nước nóng: Đảm bảo bề mặt inox sạch hoàn toàn.
- Bước 4: Sấy khô
Sử dụng khí nén hoặc khăn sạch để làm khô, tránh vết ố do nước đọng.
2.3. Thụ động hóa inox bằng điện hóa
Phương pháp này sử dụng dòng điện để tạo lớp màng oxit trên bề mặt inox. Inox được đặt làm cực dương (anode) trong dung dịch điện phân, sauđó, một điện áp được cấp để hình thành lớp oxit thụ động.
Đây là cách thụ động hóa inox hiện đại, giúp tạo ra lớp bảo vệ đồng đều và bền vững hơn so với phương pháp hóa học.
2.4. Thụ động hóa inox bằng phương pháp cơ học
Sử dụng các kỹ thuật như đánh bóng, phun cát hoặc mài cơ học để loại bỏ lớp oxit bẩn và hình thành lớp bảo vệ mới. Phương pháp này chủ yếu dùng cho các bề mặt inox có yêu cầu thẩm mỹ cao.

Tự động hóa cơ học giúp loại bỏ lớp oxit bẩn và hình thành lớp bảo vệ mới
⇒ Xem thêm: [GIẢI ĐÁP] Có thể hàn sắt vào inox được không?
3. Lợi ích của phương pháp thụ động hoá inox
Thụ động hoá inox ngoài lợi ích kéo dài tuổi thọ còn mang lại nhiều lợi ích quan trọng khác như:
- Tăng tính thẩm mỹ: Thụ động hoá inox giúp bề mặt luôn sáng bóng, không bị ố vàng hay xỉn màu theo thời gian, đặc biệt quan trọng trong các ngành như trang trí nội thất, y tế và thực phẩm.
- Tăng độ bền cơ học: Lớp màng oxit bảo vệ giúp inox chịu được các tác động cơ học tốt hơn, giảm nguy cơ nứt vỡ hoặc hư hỏng do môi trường.
- Thân thiện với môi trường: Các phương pháp thụ động hóa hiện đại như sử dụng axit citric hoặc điện hóa giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, hạn chế khí thải độc hại.
- Nâng cao hiệu suất sử dụng: Trong các ứng dụng công nghiệp, thụ động hóa inox giúp duy trì hiệu suất thiết bị, giảm thiểu chi phí bảo trì và sửa chữa.

Quá trình thụ động hóa giúp inox sáng bóng trở lại
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn giải đáp được câu hỏi “Thụ động hóa inox là gì?”. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào hoặc cần mua sản phẩm inox, đừng ngần ngại mà gọi số HOTLINE của Sơn Hà SSP 1800 6566 để được tư vấn chi tiết nhất.