Cuộn thép là gì? Các loại thép cuộn phổ biến
Trong ngành công nghiệp xây dựng, cuộn thép là vật liệu không thể thiếu và đóng vai trò quan trọng trong mọi công trình từ dân dụng đến công nghiệp nặng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cuộn thép là gì? Có bao nhiêu loại? Và mỗi loại được ứng dụng như thế nào? Bài viết dưới đây Sơn Hà SSP sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về các loại vật liệu công nghiệp này nhé!
1. Cuộn thép là gì?
Cuộn thép (Tiếng anh: Steel coil) là tập hợp các tấm thép mỏng có bề mặt trơn hoặc cán gân cuốn tròn lại với nhau. Tùy vào từng loại, tùy vào từng mục đích sử dụng thì chiều dài thép cuộn sẽ rơi vào khoảng 0,125–4,5 mm, mỗi cuộn nặng khoảng 0,2–0,45 tấn, có thể lên đến 20 tấn trong một số trường hợp đặc biệt.
Loại thép này được ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp xây dựng và cơ khí chế tạo máy, đòi hỏi công nghệ tinh luyện và cán thép hiện đại để đảm bảo chất lượng sản phẩm. Cuộn cán được phân theo loại và phương pháp xử lý bề mặt, đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng trong các ngành.

Các cuộn thép có bề mặt trơn cuốn tròn lại với nhau
2. Các loại cuộn thép phổ biến hiện nay
Trên thị trường hiện có nhiều loại thép cuộn cán, mỗi loại có tính năng và ứng dụng riêng. Dưới đây là các loại cuộn cán phổ biến:
2.1. Cuộn cán nóng
Thép cuộn cán nóng (Hot Rolled Coil – HRC) là sản phẩm sau quá trình cán nóng phôi thép ở nhiệt độ trên 1000°C. Cuộn cán nóng thường có độ dày lớn thường trên 1,2 mm, chiều rộng từ khoảng 600 đến 1.500 mm. Do được xử lý ở nhiệt độ cao nên cuộn cán nóng có bề mặt hơi thô, màu xám, xanh đen. Ưu điểm của loại này là giá thành thấp và độ bền cao.

Cuộn cán nóng màu xám đặc trưng
Thép cán nóng chủ yếu được dùng làm nguyên liệu đầu vào cho nhiều sản phẩm khác gồm:
- Cuộn cán nguội
- Ống hàn
- Ống đúc
- Các ứng dụng khác: Dùng làm tôn lợp, đường ray, ống nối, khung đỡ ô tô, các cấu kiện công trình.
2.2. Cuộn cán nguội
Thép cuộn cán nguội (Cold Rolled Coil – CRC) là sản phẩm của thép cuộn cán nóng sau khi được cán nguội, tức là hạ thấp dần nhiệt độ qua các lô cán để giảm độ dày, cho bề mặt rất láng, sáng mịn. Loại này chỉ thay đổi hình dạng chứ không biến đổi cấu trúc vật chất nên giữ độ bền cao và thẩm mỹ tốt, thường có độ dày 0,15–4 mm, rộng 600–1.250 mm.
Thép cán nguội có bề mặt trắng sáng, mép biên sắc, tính thẩm mỹ cao hơn. Do đặc tính chịu tải tốt và dễ gia công, cuộn cán nguội được ứng dụng trong nhiều sản phẩm yêu cầu tính chính xác và độ bóng cao như phụ tùng ô tô, xe máy, linh kiện cơ khí máy bay, đồ nội thất (giường tủ, kệ), thiết bị gia dụng (bếp, tủ lạnh, máy giặt…), cũng như các chi tiết máy móc cơ khí (bu lông, bánh răng…)

Cuộn cán nguội có bề mặt láng mịn, sáng bóng
2.3. Cuộn thép mạ kẽm
Cuộn thép mạ kẽm là tấm sau khi cán nóng hoặc nguội được mạ một lớp kẽm trên bề mặt. Bề mặt thép sau mạ nhẵn, sáng, có khả năng chống ăn mòn rất cao. Độ dày phổ biến của cuộn mạ kẽm là khoảng 0,2–3,2 mm, khổ rộng 50–1.250 mm và mỗi cuộn có thể nặng 5–20 tấn tùy tiêu chuẩn nhà máy. Cuộn thép mạ kẽm thường dùng nhiều trong các công trình kiến trúc và công nghiệp như: vỏ tôn lợp mái, vỏ ống, khung kết cấu, đóng tàu, linh kiện ô tô, các sản phẩm cơ khí mỹ nghệ, biển hiệu quảng cáo… nhờ ưu thế độ bền và khả năng chịu chịu ăn mòn vượt trội.

Cuộn thép mạ kẽm
2.4. Cuộn thép mạ màu
Thép cuộn mạ màu là loại được mạ kẽm rồi phủ một hoặc nhiều lớp sơn màu lên bề mặt trong quá trình cán. Nhờ lớp sơn phủ, sản phẩm này có tính thẩm mỹ cao và khả năng chống ăn mòn tốt. Độ dày thường nhỏ (từ 0,14–1,5 mm) và mỗi cuộn nặng khoảng 3–5 tấn. Loại này thường dùng trong xây dựng nhà ở (lợp mái, làm cửa, hàng rào, cột…), công nghiệp dân dụng và sản xuất thiết bị (đóng tàu, kết cấu thép tiền chế, thiết bị điện tử, ô tô, đồ gia dụng…).

Cuộn thép mạ màu
2.5. Cuộn thép không gỉ
Thép cuộn không gỉ (Tên tiếng anh: Stainless Steel Coil) là cuộn thép có thành phần hoặc bề mặt được xử lý đặc biệt để chống gỉ sét, thường bằng lớp crom hóa bề mặt hoặc sử dụng hợp kim không gỉ. Loại này rất bền, không bị oxy hóa trong môi trường ẩm ướt hoặc hóa chất. Vì vậy thép cuộn inox được ứng dụng trong các ngành đòi hỏi khả năng chịu ăn mòn cao như đóng tàu biển, hóa chất, thiết bị điện tử, xây dựng công trình hạ tầng tiếp xúc nước biển…
3. Quy trình sản xuất cuộn thép
Quy trình sản xuất cuộn thép bao gồm nhiều công đoạn liên tục từ nguyên liệu thô đến thành phẩm. Về cơ bản, các bước chính như sau:
- Bước 1: Nấu luyện và đúc phôi: Quặng sắt, gang và các phụ gia được nung trong lò cao hoặc lò hồ quang đến khi chảy. Sau đó đúc thành phôi (thanh, phôi phiến, phôi thép tròn).
- Bước 2: Cán nóng: Phôi phiến được đưa vào nhà máy cán nóng. Ở đây phôi được cán ở nhiệt độ cao (khoảng 1100–1300°C) thành các tấm dài, sau đó cuộn lại thành cuộn cán nóng. Sau bước này, phôi biến đổi thành các cục thép cán nóng.
- Bước 3: Cán nguội (nếu có): Nếu cần sản phẩm có bề mặt láng mịn và độ chính xác cao, cuộn thép cán nóng sẽ được làm mát, tẩy gỉ axit và đưa qua các dây chuyền cán nguội. Quá trình này làm giảm dần độ dày thép và tăng độ bóng bề mặt.
- Bước 4: Xử lý bề mặt: Với yêu cầu chống ăn mòn, cuộn thép thành phẩm có thể được mạ kẽm tạo ra cuộn mạ kẽm hoặc sơn phủ màu. Giai đoạn mạ kẽm thường bao gồm nhiều bước kỹ thuật để đảm bảo lớp kẽm bám dính chắc và đều trên bề mặt cuộn thép.
- Bước 5: Kiểm tra và đóng gói: Cuộn thép sau khi sản xuất được kiểm tra chất lượng về kích thước, độ dày, thành phần hóa học…theo tiêu chuẩn. Cuối cùng là đóng gói và vận chuyển đến khách hàng. Các cuộn thép thường được buộc chặt bằng dây đai thép và bảo vệ trong các kiện gỗ hoặc bọc giấy chống ẩm.

Quy trình sản xuất cuộn thép phải trải qua nhiều công đoạn phức tạp
4. Một cuộn thép nặng bao nhiêu tấn?
Trọng lượng của cuộn thép tùy thuộc vào loại và kích thước. Ví dụ, thép cuộn xây dựng nhỏ chỉ nặng khoảng 1–2 tấn. Trong khi đó, cuộn cán nóng công nghiệp có trọng lượng rất lớn, thường từ 18–25 tấn thậm chí có thể lên tới 24–40 tấn cho mỗi cuộn HRC. Đối với các loại mạ phủ kẽm, cuộn mạ màu tiêu chuẩn nặng khoảng 3–5 tấn.
5. Cuộn thép được ứng dụng khi nào?
Nhờ đặc tính đa dạng, khả năng chịu lực cao và dễ dàng gia công, cuộn thép trở thành vật liệu không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực công nghiệp và xây dựng. Mỗi loại sở hữu những ưu điểm riêng, từ đó đáp ứng linh hoạt các yêu cầu sử dụng khác nhau:
- Cuộn cán nóng: Với kết cấu chắc chắn và khả năng chịu lực vượt trội, cuộn cán nóng đóng vai trò nền tảng trong nhiều ngành công nghiệp nặng. Một số ứng dụng nổi bật có thể kể đến: Sản xuất tôn lợp; Chế tạo các bộ phận khung gầm, thân vỏ ô tô; Làm thân tàu, boong tàu và các chi tiết lớn trong môi trường biển…
- Cuộn cán nguội: Sở hữu bề mặt sáng mịn và độ chính xác cao, cuộn cán nguội là lựa chọn lý tưởng cho các sản phẩm yêu cầu yếu tố thẩm mỹ và kỹ thuật tinh xảo: Sản xuất đồ gia dụng như tủ quần áo, tay nắm cửa, khung nhôm cửa kính, sản phẩm nội thất kim loại cao cấp với thiết kế hiện đại, tinh tế.
- Cuộn mạ kẽm: Nhờ lớp mạ kẽm chống ăn mòn hiệu quả, cuộn mạ kẽm mang lại độ bền vượt trội trong môi trường khắc nghiệt, đồng thời duy trì tính thẩm mỹ lâu dài. Sản phẩm này được thường được dùng trong hệ thống thông gió, điều hòa không khí; Kết cấu sàn bê tông; Ứng dụng trong xây dựng dân dụng, kỹ thuật cơ khí, hệ thống PCCC và các hạng mục cơ điện.
- Thép cuộn không gỉ: Nổi bật với khả năng chống oxy hóa cao, bền vững với thời gian, cuộn thép không gỉ là vật liệu lý tưởng cho các ứng dụng yêu cầu chất lượng cao và độ bền lâu dài như thanh ren, bu lông, đai treo ống.
Nhìn chung, mỗi loại thép cuộn có những ứng dụng đặc thù dựa trên tính chất vật liệu của nó. Hiểu đúng về từng loại như cán nóng, cán nguội, mạ kẽm, mạ màu hay cuộn không gỉ chính là bước đầu tiên để đảm bảo chất lượng cho công trình. Nếu bạn đang tìm kiếm cuộn cán nguội chất lượng, đừng ngần ngại liên hệ với Sơn Hà SSP qua số Hotline 1800 6566 hoặc website sonhassp.com để được tư vấn nhé!
> CÁC BÀI LIÊN QUAN